برنامه نویسی چیست و چه کاربردی دارد ؟
در پاسخ به سوال برنامه نویسی چیست میتوان گفت که برنامه نویسی، نوشتن دستورات قابل فهم برای سیستم‌های کامپیوتری میباشد و به کسی که این کد ها و دستورات را پیاده سازی میکند، برنامه نویس گفته میشود. همانطور که در دوره ی آموزشی شروع برنامه نویسی گفتیم، برنامه نویسان انجام هر کاری در سیستم کامپیوتری را یک مسئله میبینند و برای هر مسئله، بهترین راه حل را شناسایی و پیاده سازی میکنند.
سیستم‌های کامپیوتری همواره در حال اجرا کردن دستوراتی هستند که از پیش برای آنها معرفی و نوشته شده است. پس هر کامپیوتری برای اینکه یک برنامه را اجرا کرده یا فعالیتی را انجام دهد، نیازمند برنامه‌ریزی خواهد بود. این برنامه‌ریزی‌ها توسط برنامه نویس و با استفاده از زبانهای برنامه نویسی مختلفی صورت می‌گیرد.
کاربرد برنامه نویسی چیست ؟
همانطور که اشاره کردیم و در وبسایت futurelearn گفته شده است بدون برنامه نویسی کردن نمیتوانیم از یک سیستم کامپیوتری استفاده کنیم. پس در پاسخ به سوال کاربرد برنامه نویسی چیست، باید گفت که برنامه نویسی به ما این امکان را می‌دهد تا بتوانیم با انواع سیستم‌های کامپیوتری و الکترونیکی ارتباط برقرار کنیم. وقتی نام سیستم کامپیوتری به زبان می‌آید، منظور فقط کامپیوتر‌های رومیزی نیست؛ بلکه تمامی سیستم‌های کامپیوتری نظیر گوشی‌های موبایل، لب تاب‌ها و حتی یخچال‌های هوشمند را نیز شامل میشود.
البته باید به این نکته نیز دقت کنید که صرفا با یک زبان برنامه نویسی نمی‌توان برای همه سیستم‌های کامپیوتری برنامه ایجاد کرد. پس برای برنامه ریزی کردن مدار‌ها و سیستم‌های مختلف، نیازمند استفاده از زبانهای برنامه نویسی مختلفی هستیم. قطعا هرکدام از این زبانهای برنامه‌نویسی برای کارهای مختص به خود طراحی و پیاده سازی شده اند.
تاریخچه برنامه نویسی
شاید گمان کنید که برنامه نویسی خیلی جدید و مربوط به همین یک دهه اخیر است؛ اما بد نیست بدانید که برنامه نویسی بیش از 100 سال قدمت داشته و بانوان جزو اولین برنامه نویسان بوده اند. اولین برنامه یا دستورالعمل کامپیوتری در سال 1843 توسط ada lovelace برای محاسبه دنباله اعداد Bernolli نوشته و منتشر شد. پس از این واقعه، سالها طول کشید تا پیشرفت چشمگیری در برنامه نویسی به وجود بیاید.
اما اکنون پس از گذشت سال‌های طولانی، برنامه نویسی به اوج قدرت و توانایی خود رسیده است. در جهان کنونی وضعیت به سبکی پیش میرود که تا چندی دیگر، همانطور که در مدارس زبان انگلیسی تدریس میشود، زبان برنامه نویسی نیز تدریس خواهد شد؛ آن هم به صورت همگانی و برای تمامی اقشار جامعه. پس شاید بهتر است هر چه زودتر شروع به یادگیری برنامه نویسی کنید.
برنامه نویس کیست؟
اگر اهل تماشا کردن فیلم های هالیوودی باشید، شاید فکر کنید که تمام برنامه نویسان هکر هستند. اما این طرز تفکر کاملا اشتباه میباشد. هکری یا نفوذ کردن به سیستم های کامپیوتری یکی از زیر شاخه های مرتبط با برنامه نویسی است. پس هر شخص برنامه نویسی، صرفا و قطعا یک هکر نخواهد بود. در ضمن اکثر برنامه نویسان بدون پوشیدن شنل های مشکی و کلاه های عجیب و غریب زندگی میکنند.
برخی دیگر از افراد فکر میکنند که فرد برنامه نویس، نصاب ماهواره یا تعمیرکار سخت افزار کامپیوتر است. اما برنامه نویسان بدون درگیر بودن با تعمیرات سخت افزاری و نصب کردن تجهیزات الکترونیکی، درگیر پیاده سازی دستورالعمل برای سیتسم‌های کامپیوتری هستند. کار اصلی یک برنامه نویس، پیدا کردن بهترین راه حل‌ها در جهت اجرای ساده‌تر یک فرآیند توسط کامپیوتر میباشد.
نقش الگوریتم در کد نویسی
یادگیری یک زبان برنامه نویسی مثل یادگیری حروف الفبای انگلیسی میباشد؛ در همین حد ساده و روان و راحت. اما چیزی که فرد را تبدیل به یک کد نویس حرفه ای میکند، ذهنیت برنامه نویسی است. به طور کلی برنامه نویسی یعنی حل کردن مسائل مختلفی که در سیستم کامپیوتری به وجود خواهد آمد. پس برنامه نویس بهتر کسی است که الگوریتم های بهتری برای حل کردن مسائل مختلف پیاده سازی کند.
الگوریتم نویسی به معنای داشتن یک مسیر گام به گام برای انجام یک کار است. این مسیر میتواند بر روی کاغذ نوشته شده یا در ذهن نگهداری شود. شما هر روز صبح از یک سری مراحل برای درست کردن چای استفاده میکنید؛ ظرفی را آب کرده، بر روی شعله گاز نهاده و پس از جوش آمدن آب، میزان چای مدنظر را به آب جوش اضافه میکنید. به این مراحل گام به گام، الگوریتم تهیه چای میگوییم.
حال نقش الگوریتم در برنامه نویسی چیست؟ خوب الگوریتم بنیان و اساس برنامه نویسی محسوب میشود. اصلا مهم نیست که شما مراحل نوشتن برنامه مدنظر را بر روی کاغذ بنویسید یا در ذهن خود نگه دارید. چیزی که اهمیت دارد، ذهنیت شما در حل مسائل پیچیده است. الگوریتم نویسی باعث آماده سازی ذهن شما در جهت شروع کد نویسی خواهد شد. پس با الگوریتم میتوانید به ذهنیت برنامه نویسی دست یابید.
انواع زمینه های برنامه نویسی چیست؟
زمینه های مختلف و متعددی برای برنامه نویسان و علاقه مندان به برنامه نویسی وجود دارد. اما همگی این زمینه ها متناسب برای شروع برنامه نویسی نخواهند بود. همانطور که شما ابتدا باید گواهینامه پایه سوم و دوم را داشته باشید تا سپس بتوانید برای گرفتن گواهینامه پایه یک اقدام کنید؛ در برنامه نویسی نیز برای ورود به برخی از شاخه ها، نیازمند پیش نیاز هایی هستید.
پس میتوانیم اینگونه نتیجه بگیریم که تمام زمینه های موجود در برنامه نویسی، مناسب شروع کار نیستند. البته پس از شروع کار و یادگیری یک زبان برنامه نویسی، قادر به یادگیری و ورود به هر زمینه ای خواهید بود. زمینه های مناسب برای شروع کار عبارتنداز :
بهترین زمینه برنامه نویسی
ما هرگز قادر به انتخاب کردن یک خودرو به عنوان بهترین خودروی جهان نخواهیم بود. چرا؟ چون یک نیسان وانت یا کامیون، برای حمل بار ساخته شده و در زمینه جا به جایی لوازم و وسایل نمیتوانیم از یک ماشین فراری دو درب استفاده کنیم. پس هر چیزی در سر جای خود میتواند بهترین عملکرد را داشته باشد. در حوزه برنامه نویسی، بخش ها و زمینه های مختلف و متعددی وجود دارند.
هر روز که از خواب بیدار میشوید تا زمانی که به خواب میروید از انواع و اقسام سیستم های کامپیوتری استفاده میکنید. سیستم هایی نظیر دستگاه عابر بانک، کامپیوتر شخصی، گوشی موبایل، یخچال هوشمند، کارتخوان و حتی دستگاه پرینتر که همگی نوعی کامپیوتر محسوب شده و بدون برنامه نویسی، هیچ کاربردی ندارند. پس در هر کدام از این سیستم ها، یک حوزه برنامه نویسی برای فعالیت وجود خواهد داشت.
آموزش پیشنهادی
دوره آموزش برنامه نویسی (رایگان) برای شروع و انتخاب زمینه ی مناسب
آشنایی با زمینه های مختلف برنامه نویسی
انتخاب بهترین زبان و زمینه بر اساس نیاز خودتان
دلیل استفاده از زبان های برنامه نویسی
در جامعه کنونی، دنیای مجازی بسیار جذاب تر و پر مخاطب تر از دنیای واقعی است. اکنون دیگر اکثر کسب و کارها به صورت مجازی و آنلاین انجام میشوند. حتی آن دسته از کارهایی که هنوز به شبکه اینترنت متصل نشده اند هم به زودی مجبور به استفاده از بستر های مجازی خواهند شد. حال بهترین زمینه برنامه نویسی چیست؟
خوب به تعداد کسب و کارهای موجود در بستر اینترنت، حوزه و زمینه فعالیت برای برنامه نویسان وجود دارد. برنامه نویسان قادر به بازی سازی، ایجاد برنامه های پیام رسان، طراحی و تولید سایت، هک و امنیت، توسعه اپلیکیشن های موبایل و غیره خواهند بود. در نهایت هم انتخاب بهترین زمینه برنامه نویسی، بستگی به هدف و علاقه خود شخص برنامه نویس خواهد داشت.
اهمیت یادگیری برنامه نویسی
سوالی که ذهن بسیاری از علاقه مندان را به خود درگیر کرده این است که اهمیت یادگیری برنامه نویسی چیست؟ اصلا چرا یادگیری برنامه نویسی تبدیل به یک ضرورت خواهد شد؟ خوب اگر متون ابتدایی این مقاله را مطالعه کرده باشید، متوجه میشوید که ما برای ارتباط با دنیای مجازی و نیز برقراری ارتباط با سیستم های کامپیوتری نیازمند استفاده از دانش برنامه نویسی هستیم.
اما نکته ای که بیشتر حائز اهمیت خواهد بود این است که دنیا به سوی رباتی شدن در حال حرکت است. یعنی تا چند سال دیگر ربات های خدمتکار در سازمان های مختلف دولتی و غیر دولتی مورد استفاده قرار خواهند گرفت. پس نقش کامپیوتر و فضای مجازی هر روز پر رنگ تر شده و بخش بیشتری از زندگی واقعی ما را درگیر میکند. در چنین اوضاعی، یادگیری برنامه نویسی از نان شب هم واجب‌تر خواهد بود.
چگونه میتوانیم برنامه نویس شویم ؟
در مقاله ” برنامه نویسی چیست ” به صورت کامل و جامع در رابطه با برنامه نویسی و اهمیت و کاربرد آن صحبت کردیم. اما سوال دیگر این است که چگونه میتوان برنامه نویس شد؟ مهمترین گام برای شروع یادگیری کد نویسی، مشخص کردن هدف و زمینه برنامه نویسی میباشد. وقتی بدانید که دقیقا چه هدفی دارید و به دنبال انجام چه کاری هستید، یادگیری برنامه نویسی هم آسان تر و شیرین تر میشود.
اما از کجا بفهمیم که کدام زمینه برنامه نویسی برای ما مناسب تر است؟ برای فهمیدن این موضوع بایستی یک سری از مباحث و اطلاعات را به صورت کامل در مورد زمینه های مختلف برنامه نویسی بدست آورید تا بتوانید میان آنها، بهترین زمینه را برای خود انتخاب کنید. اطلاعاتی مانند بهترین زبان برنامه نویسی برای شروع، ساده ترین زبان ها، بازار کار زمینه های مختلف، سیستم و پیش نیاز های لازم برای هر زمینه و غیره. تمامی این اطلاعات در دوره شروع برنامه نویسی به صورت کامل و رایگان آموزش داده خواهند شد.
بازار کار برنامه نویسی
برنامه نویسی دارای بازار کار بسیار منعطفی میباشد؛ یعنی محدودیتی برای درآمد از برنامه نویسی وجود نداشته و شما میتوانید به راحتی به درآمد های بالا دست پیدا کنید. البته به این نکته هم بایستی دقت کرد که درآمد حاصل از برنامه نویسی به شدت با زمینه ای که انتخاب میکنید ارتباط و همبستگی خواهد داشت. البته برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه میتوانید مقاله بازار کار زبانهای برنامه نویسی را مطالعه کنید.
جمع بندی
در مقاله ” برنامه نویسی چیست ” شروع به تعریف برنامه نویسی و تاریخچه آن کردیم. همچنین با زمینه های مختلف برنامه نویسی که برای شروع مناسب هستند هم آشنا شده و فهمیدیم که بهترین زمینه، آن زمینه ای خواهد بود که بیشترین علاقه مندی به آن وجود داشته باشد. علاوه بر این موارد دریافتیم که برنامه نویسی یکی از دانش های در حال پیشرفت بوده که در آینده ای نزدیک تبدیل به یک نیاز اساسی در زندگی خواهد شد. پس یادگیری برنامه نویسی قطعا یک قدم رو به جلو برای آینده ای جذاب تر میباشد. برنامه نویسی چیست و چه کاربردی دارد؟
از زمانی که کامپیوترها وارد بازار شدند و استفاده از آنها همه گیر شد، نیاز به برنامه نویسی شدت گرفت. تعاریف پیچیده ای که از برنامه نویسی ارائه شده بود، مدت‌ها باعث ایجاد ترس در دل افرادی می شد که علاقه به یادگیری آن داشتند.
در بسیاری از مواقع علاقه مندان به علم برنامه نویسی تصور می‌کردند تنها کسانی قادر به یادگیری آن هستند که نبوغ بالایی داشته باشند.
اما در واقع اینطور نیست. قبول داریم که علم برنامه نویسی بسیار پیچیده است اما یادگیری و استفاده از آن اصلا سخت نیست و نیاز به تمرکز فراوانی دارد. در ادامه، قرار بر این است تا تعریفی از برنامه نویسی ارائه دهیم و بگوییم که برنامه نویسی چیست تا بهتر با آن آشنا شوید و همچنین در مورد کاربردهای آن به بحث و گفتگو بپردازیم.
علم برنامه نویسی چیست؟
اگر بخواهیم ساده و بدون هیچ اغراقی درباره این علم تعریفی ارائه دهیم، باید از آن به عنوان زبان تعامل میان انسان و ماشین یاد کنیم.
زمانی که انسان‌ها تمایل دارند از رایانه‌ها، تلویزیون، لپ تاپ، خودروها، لوازم خانگی و محصولات مشابه استفاده کنند، باید یک سری دستورات منطقی به آنها بدهند تا خروجی مورد نظر را بگیرند. در واقع همین دستورات منطقی و پشت سرهم که توسط برنامه نویس به دستگاه داده می شود، علم برنامه نویسی نامیده خواهد شد.
برنامه نویسی قدمت زیادی دارد و تاریخچه آن نشان می‌دهد که استفاده از آن برای تعامل با ماشین‌ها کار سختی بود و همین امر باعث شد تا این علم به زبان انسان نزدیک و استفاده از آن به مراتب راحت‌تر شود.
معرفی زبان های برنامه نویسی
زبان های برنامه نویسی در حال حاضر انواع و اقسام مختلفی دارند. اما لازم است بدانید که در قدیم، تنها زبان‌هایی همچون اسمبلی و باینری برای تعامل انسان با ماشین مورد استفاده قرار می‌گرفتند.
شاید این زبان ها پیچیدگی زیادی داشتند و اصلا به زبان انسانی نزدیک نبودند اما سرعت بالایی داشتند و اجازه می‌دادند ماشین در کمترین زمان ممکن، فرآیند تبدیل و پردازش را انجام دهد.
زبان باینری امکان تعامل انسان با ماشین را با کدهای 0 و 1 ممکن می‌ساخت. کنار هم قرار گرفتن چنین کدهایی باعث می‌شد تا دستورالعمل مشخصی به ماشین داده شود. اما زبان اسمبلی، در واقع نام گذاری هر یک از این دستورالعمل ها است که با کنار هم قرار گرفتن چندین و چند 0 و 1 به وجود آمده بود.
زبان های برنامه نویسی امروزی از قبیل C، جاوا، پایتون و موارد مشابه این، شاید از ویژگی‌های بسیار خوبی برخوردار باشند، اما سرعت پردازش به نسبت پایین تری خواهند داشت. بد نیست کمی درباره ویژگی‌های مثبت این زبان های برنامه نویسی هم بدانید:
نزدیک بودن به زبان انسانی
سادگی بسیار زیاد
کارایی فوق‌العاده
اگر فکر میکنید این روزها با وجود زبانهای برنامه نویسی جدید دیگر از زبانهای قدیمی مانند اسمبلی و باینری استفاده نمی شود، سخت در اشتباه هستید.
چون امروزه در سیستم‌هایی که نیاز به پردازش در کمترین زمان ممکن است، هنوز هم از زبانهای قدیمی استفاده میشود. ربات‌های مختلف، سیستم‌های فضاپیما، دستگاه‌های بیمارستانی و موارد مشابه، همگی به کمک زبانهای سطح پایین برنامه نویسی شده‌اند.
اما در رایانه‌های امروزی، اپلیکیشن‌ها، موبایل‌ها، تلویزیون، لوازم خانگی و دستگاه‌های دیگر، بهترین زبان برنامه نویسی کاربردی، زبانهای سطح بالا و آسان خواهد بود.
برنامه نویسی چه کاربردی دارد؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم برنامه نویسی در هر جایی که فکر کنید استفاده میشود و دلیل آن هم روی آوردن دنیا به استفاده از وسایلی است که کم یا بیش هوشمند هستند.
در واقع هر وسیله‌ای که حتی به اندازه کم هوشمند باشد، برنامه نویسی شده است و زبانهای مختلف در برنامه نویسی آن کاربرد دارد.
در ادامه به چند نمونه کاربرد انواع زبان برنامه نویسی اشاره می کنیم:
کاربرد برنامه نویسی C
با این زبان برنامه نویسی که به عنوان زبان مادر شناخته میشود، آغاز می‌کنیم. زبان برنامه نویسی C و C++، کاربردهای فراوانی دارد که به خاطر محدودیت‌ها امکان معرفی همه آنها نیست. اما در زیر، به رایج ترین کاربردهای آن اشاره می‌کنیم:
سیستم عامل‌های لینوکس ابونتو و ویندوز
نرم‌افزارهای مهندسی و سیستم‌های معماری
هوش مصنوعی در زمینه پزشکی
صنعت بازی‌های رایانه ای
نرم‌افزارهای ویندوزی از قبیل مرورگر کروم، پی دی اف خوان ادوبی آکروبات، 3D MAX، مرورگر فایرفاکس
سیستم‌های رباتیک
سیستم‌های بانکی
کنسول‌های بازی از قبیل PS5
سیستم‌های خانگی
کاربرد برنامه نویسی اسمبلی
این زبان برنامه نویسی در زمره زبان های سطح پایین قرار می‌گیرد و نزدیکی بسیاری با سخت افزار دارد. در موارد گوناگونی میتوان از زبان برنامه نویسی اسمبلی استفاده کرد که در زیر به بعضی از رایج ترین آنها اشاره مختصری شده است:
اصلاح و گسترش کد ارثی برای ابر کامپیوترها
برنامه‌های مربوط به شبیه سازی
برنامه‌های نیازمند به استفاده از پردازنده
کدنویسی برای سیستم‌هایی با پردازنده‌های قدیمی
سیستم‌های جهت یاب پروازی
الگوریتم‌های رمزنگاری شده
سیستم‌های عملیاتی سطح پایین
سیستم‌های مربوط به وسایل پزشکی
مهندسی معکوس
طراحی انواع سخت افزار
طراحی کامپایلر
علوم کامپیوتر نظری
طراحی سفت افزارها
ساخت انواع سیستم عامل
کاربرد برنامه نویسی جاوا
این زبان برنامه نویسی که به صورت شئ گرا ارائه شده است، قابلیت‌های فراوانی از قبیل مدیریت حافظه به صورت خودکار دارد. از کاربردهای این برنامه نویسی می توان به موارد زیر اشاره مستقیم کرد:
بازی‌های رایانه ای
برنامه‌های سازمانی مانند اپلیکیشن بانک‌ها
کارت‌های هوشمند
برنامه‌های رومیزی مانند آنتی ویروس و مدیا پلیر
اپلیکیشن های موبایلی
برنامه‌های مختلف تحت وب
رباتیک
کاربرد برنامه نویسی پایتون در ده سال اخیر، پایتون به عنوان یکی از محبوب‌ترین زبانهای برنامه نویسی شناخته شده است. کاربردی بودن این زبان برنامه نویسی باعث شده است تا محبوبیت زیادی میان شرکت‌ها، سازندگان نرم‌افزار، پژوهشگران آکادمیک و افراد دیگر به دست آورد.
از کاربردهای این زبان برنامه نویسی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ساخت برنامه های مختلف تحت وب
طراحی اپلیکیشن‌های کاربردی روی موبایل با سیستم عامل های مختلف
هک سایت‌ها و برنامه‌های گوناگون
ورود در علم بررسی داده‌ها یا داده‌کاوی
به وجود آوردن رابط‌های گرافیکی
سخن نهایی
همان طور که گفته شد، برنامه نویسی شاخه‌های بسیار متعدد و گوناگونی دارد که هر یک از آنها بسته به نیاز شخص، کاربردی خواهند بود. گاهی ممکن است این سوال در ذهن شما به وجود آید که استفاده از کدام زبان برنامه نویسی بهتر خواهد بود؟
جواب این است که ابتدا لازم است زمینه کاری خود را مشخص کنید تا بتوانید به یک جمع بندی کلی در خصوص انتخاب نوع برنامه نویسی برسید.
افزودن دیدگاه